Zientzia eta gizartea

Aurreko astelehenean Robotiker ikekerta-zentroaren 20. urteurrenaren karian antotutako hitzaldi-sorta batean izan nintzen. Bazuen, propagradatik ekitaldiak, baina baita mamia ere. Zorionak hasteko.
Besteak beste, Universtitat Pompeu i Fabrako Observatori de la Comunicacio Cientifica delakoaren zuzendaria den Vladimir de Semir izan zen hizlari. Vladimir zientzia dibulgatzaile ezaguna izateaz gain, ardura berezia du Bartzelonako udalaren egituran, Kultura Zientifikorako Komisionatua baita. Alegia, bere lana hiritarren artean kultura zientifikoa bultzatzeko ekimenak antolatu eta sustatzea da. Lehenagotik, ardura bera izan zuen zinegotzi izan zenean. Inbiditan begiratzen diot egoerari. Gure udaletxeetan horrelakorik ez dago. Txikiegiak dira Bartzelonarekin konparatuta. Alabaina, diputazio eta jaurlaritzan ere horrelakorik ez dago eta horiek tamaina koxkoxeago dute.
Egia esan. oraintsu arte garrantzia txikia eman diote gure erakunde publikoek zientziaren gizarteratzeari. Zientziaren dibulgazioa egiteko berariazko laguntza-programa publikoak berriak dira: iaz abiatu zuen bat Gipuzkoako Foru Aldundiak (Aralarren ekimenez esan dezagun, bidenabar). EJko 2006ko aurrekontuetan agertzen da lehen aldiz horrelakorik. Horrek ez du esan nahi erakundeek dibulgazioa lagundu ez dutenik, Jaurlaritzak ETBko Teknopolis programa babestea lekuko, baina ez da egon politika zehatzik. Esaterako, Elhuyar aldizkariak euskaraz egiten delako jaso izan ditu diru-laguntzak, ez zientziaren dibulgazioa egiten duelako.
Vladimirrek aipatutakoaren muina hauxe da: I+G+Bn aurrera egin nahi bada, 'ingurune egokia' sortu behar da. Ingurune horretan jakina gizartearen kontzientzia eta kultura zientifiko egokia dago, besteak beste. Kultura zientifikoa duen gizarteak bultzatuko ditu I+G+Bn inbertsioak egitea, bokazio zientifikoak sortuko dira bere baitan (gure zientzia-sistemaren arazoetako bat bidenabar), baloratu eta juzkatu ahal izango ditu teknolgiak jartzen dituen erronkak eta sor ditzakeen onurak eta arriskuak, etab.
Misiolari lan handia egitea fortunatu izan zaigu alor horretan aurreko urteotan. Lurra uztarako prest dagoela ematen du. Kanpotik etorritakoen predikua lur emakorretan eror dadila!